موضعگیریهای حضرت امام خمینی در جریان تسخیر لانه جاسوسی
بهطور کلی 14 محور از مجموعه صحبتهای امام، در مورد تسخیر لانهی جاسوسیآمریکا در تهران، قابل استفاده و استخراج است. این 14 محور به شرح زیر است:
1ـ تسخیر لانهی جاسوسی، عامل کوتاه شدن دست شیطان بزرگ از ذخایرایران
امام (ره) علت هیاهوی آمریکا را کوتاه شدن دست کاخ سفید از منابع مادی و معنویکشور دانسته و فرمودند:
«در این هیاهویی که شیطان بزرگ فریاد میزند و شیاطین را دور خودش جمعمیکند، برای این است که دستش کوتاه شده است. دستش از ذخایر ما، از منافعیکه در اینجا داشت کوتاه شده و ترس این را دارد که، دیگر تا آخر این کوتاهی ادامه داشته باشد، از این جهت توطئه میکند و آن مرکزی هم که جوانهای مارفتند گرفتند، آنطور که اطلاع دادند، مرکز جاسوسی و مرکز توطئه بودهاست کهشاه را ببرد آنجا مشغول توطئه کند، پایگاهی هم اینجا توطئه کند و جوانهای ماهم بنشینند و تماشا کنند؟»
2ـ اشغال لانهی جاسوسی واکنشی طبیعی در برابر حمایت آمریکا از شاه
امام (ره) تسخیر لانهی جاسوسی را واکنش طبیعی دانشجویان در مقابل جنایتها وتوطئههای آمریکا در ایران و حمایت از شاه، پس از فرار از کشور، میدانستند:
«توقع این است که جانی دست اول ما را ببرند آنجا نگهدارند و حمایت از او بکنند و اینجا هم مرکز توطئه درست کنند و مرکز پخش چیزهایی که توطئهگریاست درست بکنند و ملت ما و جوانهای ما و جوانهای دانشگاهی ما وجوانهای روحانی ما بنشینند تماشا کنند، تا خون این صد هزار نفر، تقریباً، هدربرود. برای اینکه احترامی قائل شوند به آقای کارتر و امثال اینها، توطئهها نبایدباشد، البته توطئه نبود، اگر این خرابکاریها نبود، اگر آن کار فاسد نبود همه مردم آزادند در اینجا موجود باشند، اما وقتی توطئه در کار است، وقتی کهآنطور کارهای فاسد انجام میگیرد، ناراحت میکند جوانهای ما را. جوانهاتوقع دارند در این دنیا مملکتشان که آنقدر برایش زحمت کشیدند، دستشانباشد. وقتی میبینند توطئه است که میخواهند که دوباره به حال سابق برگردد ودوباره همه چیزشان به باد برود، نمیتوانند بنشینند.»
3ـ سفارت آمریکا؛ مرکز توطئه بر ضد ملت
امام راحل (ره) ـ به صراحت ـ سفارت آمریکا را مرکز توطئه و جاسوسی دانسته و بههمین علت پشتیبانی ملت را از چنین حرکتی، کاملاً طبیعی میدانند:
«اگر اینها یک مسالهی سفارتی بوده است، احتیاج به این کار نبود. اگر یکمسائلی بود که مربوط به توطئههایی که بر ضد ماست نبود، این محتاج به اینعمل نبود، حالا که این توطئهها به ملت ما ثابت شدهاست و این عملی که این جوانهای ما انجام دادهاند، تمام ملت ما، الا بعضی منحرفین در اینجا و سایرممالک دیگر، از آن پشتیبانی کردند و این خواست تمام ملت ما بودهاست، نهیک خواست از روی هوای نفسانی. این حق از برای ملت ما هست، سفارتخانههاحق قانونی ندارند که جاسوسی بکنند یا توطئه.»
4ـ عملکرد سفارت آمریکا در ایران نمونهی نقض قوانین بینالمللی و تجاوزبه حقوق ملتها
حضرت امام (ره) معتقد بودند، به علت رفتارهای خلاف عرف بینالمللی کارمندانسفارت آمریکا، این مرکز از حقوق سیاسی متداول در عرف بینالمللی برخوردار نیست.بنابراین میفرماید:
«مرکز توطئه و جاسوسی به اسم سفارت آمریکا و اشخاصی که در آن بر ضدنهضت اسلامی ما توطئه نمودهاند، از احترام سیاسی بینالمللی برخوردار نیستند، تهدیدات و تبلیغات دامنهدار دولت آمریکا به قدر پشیزی نزد ملت ماارزش ندارد. نه تهدید نظامی او عاقلانه است و نه تهدید اقتصادی او واجداهمیت.»
5ـ گروگانگیری در سفارت آمریکا، مقابلهی عادلانه با پناه دادن آمریکا به شاه
امام (ره) معتقد بودند که شاه به خاطر چپاول ثروت ملت ایران باید بازگردانده شود و تا آن زمان، گروگانها در اختیار ایران باقی خواهند ماند:
«چرا ملت میخواهد که شاه بیاید و تا نیاید دست از این گروگانها برداشته نخواهد شد و چرا کارتر اینقدر اصرار دارد که شاه را نگه دارد. علت اینکه ملت ایران میخواهد شاه برگردد این است که داراییهای ایران در دست اوست.»
6ـ اشغال لانهی جاسوسی، برهم زنندهی امنیت دولتهای ستمگر و نهستمدیده
یک خبرنگار از امام (ره) پرسید: «مسالهی سفارت آمریکا کشورهای بسیاری رانگران کرده است. فکر میکنند که گروگانها یک سابقهی خطرناکی خواهند شد؟»
پاسخ (امام):
«کشورها هم معلوم میشود که در نظر شما هم همان است که در نظر کارتر است.وقتی که مطالعه بکنند در حال همه کشورهای دنیا، میبینند که اکثریت قاطع با مظلومهاست. ظالمها یک عده قلیلی هستند. اگر مراد شما از ناراحتی،ناراحتی ظالمهاست مطلب صحیحی است. برای اینکه ظالمها با امثال خودشان رفیق هستند و هرکسی به آن جنسی که دارد متمایل است.»
7ـ تسخیر لانهی جاسوسی، تبلور ظلمستیزی و آزادگی و روحیه توحیدی ـمعنوی ملت ایران
امام (ره) اعتقاد داشتند که ملت ایران علاقهای به مظاهر مادی ندارد و برای احقاقحقوق خود حاضر به هرگونه فداکاری است:
«اگر چنانچه شاه را تحویل ندهند، هرچه میخواهد پیش آید. ما پافشاری میکنیم و از هیچ چیز نمیترسیم. ما نمیترسیم از اسلحهای که دست بیعقلاست، ما نمیترسیم، برای اینکه نمیخواهیم به این عالم خیلی عشق داشته باشیم. برای اینکه این عالم، چیزی ندارد. اینجا جز گرسنگی خودمان، ظلمکشیدن، توسری خوردن از قدرتهای بزرگ، چیزی برای ملت ما نماندهاست کهبترسیم یا ملت ما بترسد. ما تا همه جا حاضریم برای این امر.»
8ـ به دستگیری دوبارهی قدرت؛ انگیزهی اصلی تبلیغات گستردهی دولتآمریکا در مسالهی گروگانگیری
امام خمینی با تیزهوشی خاص خود به این نیت رسیده بودند که، کارتر نگران جانگروگانها نیست و تنها علت پیگیری مسأله از سوی او، تأثیر آزادی احتمالی گروگانها برانتخاب مجدد وی، به عنوان رئیسجمهور آمریکا بود:
«شما خیال میکنید که برای این پنجاه و چند نفر جاسوسی که در اینجا هستند،اینها دلشان سوخته، شما مطمئن باشید که مساله این نیست، اینها فوج فوج سربازهای خودشان را میفرستند به جبههها که بریزند و در جبههها بکشند وکشته بشوند. هزاران افراد را از خود ملتشان به کشتن میدهند، برای اینکه صدایی در خود آمریکا پیدا نشود، که این رئیس جمهور ما چه آدم کذایی است.نه برای خاطر این پنجاه و چند نفرشان دست و پا میزنند. همهی تلاشش این است که، کارتر دوباره رئیس جمهور بشود.»
9ـ دیپلماتهای آمریکایی، مأموران سیاسی نبودهاند
نکتهی جالبی که در کلام امام (ره) مشاهده میشود این است که ایشان معتقد بودند،مأموران سفارت آمریکا در سفارتخانه، اقدام دیپلماتیک انجام نمیدادهاند و به همینعلت، از فعالیتشان جلوگیری شده است:
«اصلاً آقایان میگویند که سفارتخانهها را باید تحویل آمریکا داد، نه،سفارتخانهای ندارد تا ما تحویل بدهیم، آمریکا، ماموران سیاسی ندارد اینجا، به اینکه میگویند باید مامورین سیاسی را تحویل بدهید، مامورین سیاسی کیهستند، پیدا کنند تا ما تحویل دهیم.»
10ـ تسخیر لانهی جاسوسی، شکستن هیبت پوشالی آمریکا
امام (ره) یکی از بزرگترین و مهمترین پیآمدهای اشغال لانه جاسوسی را،شکستن هیبت آمریکا میدانستند:
«اولین قدم هر مبارزهای، ارزیابی این است که این مبارزه میشود یا نمیشود وشما ثابت کردید که نه، میشود با آمریکا هم طرف شد، میشود که لانه جاسوسی آمریکا را هم تصرف کرد و میشود جاسوسهای آمریکایی را هم گرفت و نگهداشت و حفظ کرد. شما این را به دنیا ثابت کردید. آن عظمتی که ازآنها به واسطهی تبلیغات زیادی که داشتند و در دنیا سایه افکنده بود، که ابرقدرت است و کسی حق حرف زدن ندارد، آن شکست.»
11ـ تسخیر لانهی جاسوسی؛ بازتاب ارادهی ملت ایران و نمونهی بارزدخالت مردم در امور سیاسی
اعتقاد به نقش مردم، در تمامی مراحل انقلاب، از مهمترین ویژگیهای امام راحل بود. ایشان به همین علت، حل این مشکل را تنها از اختیارات مجلس شورای اسلامیمیدانستند، که عصارهی ملت تلقی میشد:
«راه حل لانهی جاسوسی را از من (خواستن)، که یک نفر هستم از ملت بزرگ ایران، به بیراهه رفتن است. حل این مساله به دست هیچ (کس) جز ملت شریف ایران و مجلس شورای اسلامی که منبعث از آرای ملت میباشد، نیست و(آمریکا) باید بداند که حمایت از شاه مخلوع، بعد از آن همه جنایات و خیانتهای بزرگ و آن چپاولگریها، مجالی برای حل ـ به اصطلاح ـشرافتمندانه، نگذاشته است.»
12ـ اقدام نظامی آمریکا (برای آزادی جاسوسهای خود)؛ نقض آشکارحقوق بینالمللی
بهدنبال واقعهی طبس، امام (ره) به این نکتهی ظریف اشاره کردند که آمریکا به قوانین بینالمللی که خود و همپیمانان غربیاش مبدع آن بودند، نیز احترام نمیگذارد:
«این آقایی که هی فریاد میزند که شما نقض قراردادهای بینالمللی و اجتماعی را کردید، خودش همین نقض قرارداد بینالمللی را کرده است که نظامی وارد کرده است، این یکی از چیزهایی است که نقض حقوق بینالمللی و قراردادهای بینالمللی است.»
13ـ تسخیر لانه جاسوسی؛ نمایش قدرت ملی، انسانی و اسلامی ملتایران
تسخیر لانه جاسوسی موجب شد تا اثرات منفی تبلیغات آمریکا در موردشکست ناپذیری خود، از اذهان مردم زدوده شود. امام در این باره میفرمایند:
«این معنا که یکی برود در سفارت آمریکا و یک تعرضی بکند به سفارت آمریکا،در سابق و در زمان رژیم سابق، جزء تخیلات و شعرها به نظر میآمد. چطورامکان دارد که ملتی که هیچ ندارد، جوانهایی که دستشان چیزی نیست، بروند و به سفارت آمریکا تعرضی بیندازند، اگر یک همچون چیزی بشود، اصلاً ملتایران به باد خواهند رفت. اینها چیزهایی بود که با شیطنت و تبلیغات، تو مغز مردم کرده بودند و مردم را از قدرت ملی و انسانی و اسلامی غافل کرده بودند.»
14ـ دستگیری جاسوسها و حبس آنها، نمایانگر امکان مقابله با آمریکا
امام (ره) تأکید داشتند که تسخیر سفارت، نشان داد که آمریکا، علیرغم تهدیدهایهمهجانبه، در عمل امکان مقابله با ایران را ندارد، و به قول معروف، هیچ غلطینمیتواند بکند:
«گمان میکردند که اگر چنانچه به زودی و فوراً این جاسوسها را به آمریکاتقدیم نکنیم و یک عذرخواهی هم نکنیم، چهها و چهها خواهد شد. ارزش اینعمل این است که، این اشتباهات را رفع کرد. شما الآن یک سال است که اینجاسوسها را، این مجرمها را در آنجا حبس کردید و خبری هم نشد، نه بازارمانخوابید و نه اقتصادمان به هم خورد.»
اما محوریت امام در قضیه اشغال لانهی جاسوسی، به ابتدای جریان تسخیر و تاییداین حرکت ختم نشد. ایشان علاوه بر اینکه از طریق حاج احمد آقا و حجةالاسلامخوئینیها، در جریان عملکرد دانشجویان پیرو خط امام قرار میگرفتند، از روشهای دیگری نیز، برای آگاهی از وضعیت داخلی دانشجویان، استفاده میکردند. خانم فروز رجاییفر در این باره میگوید:
«امام در لانه جاسوسی نماینده ثابتی نداشتند، اما گاهی مرحوم حاج سیداحمد آقا، از طرف امام، به لانه سر میزدند و با دانشجویان دیدار میکردند. دریکی از موارد هم فرد غریبهای مدتها در میان ما حضور داشتند، که بعدهامتوجه شدیم یک روحانی است و از طرف امام، ماموریت داشتند تا با لباسمبدل، روابط داخلی بچهها را به اطلاع امام برسانند.»