یادداشتی کوتاه از مسئول دفتر نمایندگی ولی فقیه سپاه زرندیه

کمتر مقطع تاریخی در جهان اسلام قوت و استحکامی نظیر واقعه غدیر را دارد.

 مقاطعی خاص از زندگی پیامبر بزرگ اسلام ، به جهات گوناگون از اهمیتی ویژه برخوردار می باشد که یکی از بارزترین آنها ، واقعه غدیرخم است. واقعه غدیر از ابعاد مختلف و از جهات متفاوت ، دارای درخشندگی و تلألؤ خاصی در تاریخ اسلام است. از لحاظ سند ، اطمینان از اصل وقوع ، کثرت راویان و اعتماد بزرگان و علمای مسلمین نسبت به رویداد غدیر ، کمتر مقطعی تاریخی را می توان در جهان اسلام یافت که قوت و استحکامی نظیر این رویداد مهم داشته باشد.

هنگامی که به راویان حدیث غدیر می نگریم ، در مرتبه نخست نام اهل بیت گرامی رسول خدا (ص) یعنی امام علی (ع) ، فاطمه زهرا (س)، امام حسن (ع) و امام حسین (ع) دیده می شود و در مرتبه بعدی نام حدود 110 تن از صحابه پیامبراسلام به چشم می خورد که در این میان ، نام افرادی شاخص از میان صحابه همچون : ابوبکر بن ابی قحافه ، عمر بن الخطاب ، عثمان بن عفان ، عایشه بنت ابی بکر ،  سلمان فارسی ، ابوذر غفاری ، عمار یاسر ، زبیر بن عوام ، عباس بن عبدالمطلب ، ام سلمه ، زید بن ارقم ، جابربن عبدالله انصاری ، ابوهریره ، عبدالله بن عمر بن الخطاب و ... توجه آدمی را به خود جلب می کند که تمامی آنان در محل غدیر حاضر بوده اند و حدیث غدیر را بدون واسطه نقل نموده اند.

 در میان علمای اهل تسنن از قرن دوم تا قرن سیزدهم ، 360 تن ، حدیث غدیر را در آثار خویش نقل نموده اند که 3 تن از صاحبان صحاح سته (صحاح ششگانه) و دو تن از پیشوایان فقهی اهل تسنن نیز در شمار این بزرگان جای دارند.

در بین محدثین و علمای شیعه نیز افراد فراوانی حدیث غدیر را در کتب مختلف ، روایت نموده اند ، که تعداد دقیق آنان مشخص نیست. از این اندیشمندان می توان به:شیخ کلینی ، شیخ صدوق ، شیخ مفید ، سیدمرتضی و . . . اشاره نمود.

بنا بر آنچه که ذکر گردید ، در میان بزرگان و محدثین اهل سنت و به دنبال دقت آنان بر روی راویان و طرق متفاوت نقل حدیث غدیر، اندیشمندان بسیاری ، حدیث غدیر را حدیثی حسن و عده کثیری روایت غدیر را روایتی صحیحدانسته انو حتی در نزد عده ای از بزرگترین صاحبنظران اهل تسنن ، با توجه به شمار فراوان راویان و طرق متعدد نقل حدیث ، که روایت غدیر دارد ، آنرا حدیثی متوات ذکر نموده اند . علما ، بزرگان و محدثین شیعه نیز بالاتفاق ، غدیر را حدیثی متواتر می دانند.

براین اساس و بر طبق آنچه که گذشت ، به خوبی آشکار می گردد یکی از مهمترین وقایع تاریخ پرفراز و نشیب اسلام که در بین عامه مسلمانان ، واقعه ای مسلم ، پذیرفته شده و قطعی تلقی می گردد، واقعه غدیرخم است.

از منظری دیگر ، آنچه که بر گونه غدیر، رنگ جاودانگی می زند ؛ و اهمیت این واقعه را مضاعف می گرداند ، نزول 2 آیه از قرآن کریم ، یکی آیه 67 سوره مائده و دیگری آیه 3 سورة مائده، در ارتباط با این رویداد بزرگ است که برطبق نظر مفسران نام آور شیعه و سنی، شأن نزول این آیات ، مربوط به واقعه غدیرخم می باشد.

هنگامی که کمی بیشتر در مقایسه مفاد این آیات و لحن آنان با سایر آیات قرآن کریم می اندیشیم ، در می یابیم اگر نگوئیم چنین آهنگ کلامی در میان سایر آیات بی نظیر است، لااقل کمتر آیه ای را می توان یافت که مضامین و لحنی شبیه به این دو آیه داشته باشد. طبیعی است هر مسلمان هنگامی که در تلاوت قرآن بدین دو آیه می رسد، شگفت زده از خویش بپرسد این چه امر خطیری است که عدم ابلاغ آن توسط پیامبر اکرم (ص) ، زحمات 23 ساله آن حضرت را تباه می گرداند و در این صورت نبی اکرم هرگز رسالت خویش را به مردم نرسانده و وظیفه پیامبری را بجای نیاورده است و خداوند متعال به پیامبر خویش وعده داده است که او را در زمینه ابلاغ این پیام مهم ، حافظ و نگهدار باشد و در مقابل ،ابلاغ به امت و پیروی مردم از آن ، سبب کامل شدن دین و تمام شدن نعمت و رضایت پـروردگار می گردد ؟ پس دیگـر جای هیچ تردیدی باقـی نمی ماند ؛ روزی که ظـرف نزول و ابلاغ این امر مهم و خطیر است، و بدین واسطه روز اکمال دین و رضایت پروردگار محسوب می گردد ، دارای اهمیت بسزایی در میان مسلمین خواهد بود.

از آنچه که گذشت ، مشخص میگردد علاوه بر مورخان که به تناسب فن خویش (و البته به دلیل اثرات و نتایجی که بر پایه این مطالعه بنا می گردد) ، به واقعه غدیر نگاهی موشکافانه دارند ، غدیر از آن جهت که حدیثی قطعی و متواتر است و کار یک محدث ، شناسائی احادیث معتبر و دقت بر روی مفاهیم آنهاست، مورد توجه محدثین است و دارای جایگاهی ویژه در کتب مختلف حدیث می باشد. از بعد نزول 2 آیه ویژه از قرآن کریم دربارة این واقعه که القاکننده مفهومی منحصر بفرد و دارای لحنی کم نظیر در میان سایر آیات است ، غدیر منشأ بحثهای گوناگونی در کتب تفسیری می باشد . با تکیه بر مفاهیم این آیات و اثرات شگرف اعتقادی مترتب بر آن ، این واقعه منظور نظر مخصوص متکلمان واقع گشته است . حتی لغویین نیز توجه خاص خویش را به این رویداد مهم معطوف داشته اند و به هنگام شرح و توضیح کلمه غدیرخم (که نام محلی است) ، به اصل این رویداد اشاره نموده اند. ادیبان و شعرای بسیاری در میان امت اسلامی در طول 14 قرن، از همان لحظه وقوع و در همان صحنه گرفته تا روزگار معاصر، همواره این واقعه بزرگ را در آثار و اشعار خویش ، توصیف و تشریح نموده اند.